शेअर बाजार हे नाव ऐकताच बऱ्याच लोकांना वेगवेगळ्या कल्पना आणि भीती मनात येतात. काही गैरसमजांमुळे नवशिके गुंतवणूकदार किंवा सुरुवात करू इच्छिणारे लोक दूर राहतात. या लेखामध्ये शेअर बाजारातील काही सामान्य गैरसमजांवर आणि त्यांचे सत्य बाजूने तपासून पाहू.

गैरसमज १: शेअर बाजार हा फक्त श्रीमंतांसाठी आहे

सत्य:
हे सर्वात मोठे गैरसमज आहे. अनेकांना वाटते की शेअर बाजारात गुंतवणूक करायला लाखोंची गरज असते, परंतु हे चुकीचे आहे. अगदी ५०० किंवा १००० रुपयांनीदेखील सुरूवात करता येते. आता म्युच्युअल फंडातील SIP (Systematic Investment Plan) मुळे कमी रकमेने दरमहा गुंतवणूक शक्य आहे.

उदाहरण:
रवी ने महिन्याला फक्त १००० रुपये SIP द्वारे गुंतवले. १० वर्षांनंतर, त्याने योग्य परताव्यामुळे मोठी संपत्ती तयार केली.

गैरसमज २: शेअर बाजार म्हणजे जुगार

सत्य:
शेअर बाजारात गुंतवणूक ही अभ्यास, तज्ञांचे मार्गदर्शन आणि योग्य योजना यांच्या आधारे केली जाते, ज्यामुळे हे जुगारापेक्षा खूप वेगळे आहे. बाजारात यशस्वी होण्यासाठी कंपन्यांचे आर्थिक विश्लेषण, मार्केट ट्रेंडचा अभ्यास आणि वेळेवर निर्णय घेण्याची गरज असते. जुगारात अंदाजाला महत्त्व दिले जाते, तर शेअर बाजारात अभ्यास आणि योजनांना.

उदाहरण:
संजयने योग्य अभ्यास करून दीर्घकालीन गुंतवणूक योजना आखली आणि संयम ठेवून मार्केटमध्ये टिकला. त्याला नफा मिळाला, कारण त्याने गुंतवणूक जुगाराप्रमाणे नाही तर योग्य पद्धतीने केली.

गैरसमज ३: शेअर बाजारात गुंतवणूक म्हणजे झटपट श्रीमंती

सत्य:
शेअर बाजारात गुंतवणूक करून झटपट श्रीमंत होण्याचे स्वप्न बरेच जण पाहतात, पण हे खरे नाही. शेअर बाजारात संयमाची गरज असते आणि दीर्घकालीन दृष्टीकोन ठेवून गुंतवणूक करणे महत्त्वाचे असते. दीर्घकाळ गुंतवणूक केल्यास चक्रवाढ परतावा (compound interest) मिळतो.

उदाहरण:
गीता ने १५ वर्षांसाठी SIP गुंतवणूक केली आणि नियमित नफा मिळवला. तिला चांगला परतावा मिळाला कारण ती दीर्घकालीन दृष्टीकोन ठेवून गुंतवणूक करत राहिली.

गैरसमज ४: शेअर बाजारात नफा कमावण्यासाठी तज्ञ असावे लागते

सत्य:
तज्ञ ज्ञान हे फायद्याचे असले तरी त्याशिवायही गुंतवणूक करता येते. नवशिक्यांसाठी म्युच्युअल फंड किंवा SIP सारखी साधने उपलब्ध आहेत ज्यामध्ये तज्ञ व्यवस्थापक तुमच्या रकमेची योग्य गुंतवणूक करतात. शिवाय, आता ऑनलाईन प्लॅटफॉर्म्सवरून मोफत माहिती मिळवून शिका आणि पुढे जा.

उदाहरण:
अजय हा नवशिका असून त्याने SIP द्वारे नियमित गुंतवणूक सुरू केली आणि योग्य अभ्यास करून हळूहळू मार्केटचे ज्ञान मिळवले. त्याने स्वतःचे पोर्टफोलिओ वाढवण्यास सुरुवात केली.

गैरसमज ५: शेअर बाजार खूपच अस्थिर आहे आणि नुकसान हमखास होणार

सत्य:
शेअर बाजारात कमी कालावधीत अस्थिरता असते, परंतु दीर्घकालीन गुंतवणूकदारांना याचा फायदा मिळतो. कंपनीची आर्थिक कामगिरी, बाजारातील बदल, आणि देशाची आर्थिक स्थिती यानुसार बाजाराची चाल ठरते. योग्य गुंतवणुकीमुळे हे जोखीम कमी करता येते.

उदाहरण:
मधुने २०२० मध्ये COVID-19 काळात बाजार कोसळल्यावर घाबरून आपल्या गुंतवणुकीत बदल केले नाहीत. काही वर्षांनंतर, बाजारात सुधारणा झाल्यानंतर तिला त्याच गुंतवणुकीवर चांगला परतावा मिळाला.

गैरसमज ६: फक्त बडी कंपन्यांचेच शेअर्स फायद्याचे असतात

सत्य:
बडी कंपन्यांचे शेअर्स स्थिरता देतात, पण लहान आणि मिड-कॅप कंपन्यांमध्ये देखील मोठ्या परताव्याची संधी असते. संशोधन करून, लहान-मध्यम कंपन्यांचे शेअर्स दीर्घकालीन योजनेने घेतल्यास चांगले परतावे मिळवता येतात.

उदाहरण:
अमोलने काही मिड-कॅप कंपन्यांच्या शेअर्समध्ये गुंतवणूक केली. काही वर्षांनंतर त्यांचे व्यवसाय वाढले आणि त्याला त्याच्या गुंतवणुकीवर मोठा परतावा मिळाला.

निष्कर्ष

शेअर बाजारात गुंतवणूक करताना गैरसमज दूर करून योग्य माहिती घेणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. बाजारात यशस्वी होण्यासाठी संयम, माहिती आणि योग्य दृष्टिकोन आवश्यक आहे. या लेखामुळे तुम्हाला शेअर बाजारातील सामान्य गैरसमजांची माहिती मिळाली असेल आणि त्यामुळे आता तुम्ही आत्मविश्वासाने गुंतवणूक करू शकाल.